Θεμελιώδεις Αρχές της Τυποποίησης
Η Τυποποίηση στην Ελλάδα στηρίζεται στις εξής θεμελιώδεις αρχές:
1. Ικανοποίηση αναγκών
Τα τυποποιητικά έγγραφα πρέπει να ικανοποιούν ανάγκες της παραγωγής, της κατανάλωσης προϊόντων και υπηρεσιών, της επιστήμης και της τεχνολογίας, καθώς και άλλων τομέων της εθνικής οικονομίας και της κοινωνίας.
2. Συναίνεση
Τα τυποποιητικά έγγραφα πρέπει να απεικονίζουν την ευρύτερη δυνατή συμφωνία απόψεων και τη συναίνεση όλων των ενδιαφερομένων μερών για το αντίστοιχο θέμα, σε εθνικό επίπεδο.
3. Αντικειμενικότητα
Τα τυποποιητικά έγγραφα πρέπει να εκπονούνται επ’ ωφελεία ολόκληρης της κοινωνίας. Οι διατάξεις που περιλαμβάνονται σε αυτά δεν παρέχουν συγκριτικό πλεονέκτημα σε προϊόν ή υπηρεσία οιουδήποτε προμηθευτή.
4. Σύγχρονη τεχνολογία
Τα τυποποιητικά έγγραφα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις, να εφαρμόζονται, να συμπληρώνονται, να εκσυγχρονίζονται και να αναθεωρούνται εναρμονιζόμενα με τις συνθήκες που διαμορφώνονται κάθε φορά στην ελληνική πραγματικότητα.
5. Ελληνική Γλώσσα
Τα αμιγώς ελληνικά πρότυπα και οι ελληνικές προδιαγραφές πρέπει να συντάσσονται στην ελληνική γλώσσα κατά τρόπο σαφή και ομοιογενή από άποψη ορολογίας, συμβόλων και εκφράσεων.
6. Εθελοντικός χαρακτήρας
Η εκπόνηση τυποποιητικών εγγράφων πρέπει να στηρίζεται στη θέληση όλων των ενδιαφερομένων μερών να επιτευχθεί εθελοντικά συμφωνία μεταξύ τους, για έναν ή περισσότερους δηλωμένους σκοπούς. Η δέσμευση αυτή επεκτείνεται, στη συνέχεια, και στην εφαρμογή των προτύπων. Η εκπόνηση ενός προτύπου έχει μικρή αξία εφόσον αυτό δεν εφαρμόζεται.
Η τυποποίηση είναι μια από τις κύριες δραστηριότητες του ΕΛΟΤ. Αυτή υλοποιείται μέσα από την εκπόνηση, έκδοση και προώθηση της εφαρμογής και χρήσης Ελληνικών προτύπων και τυποποιητικών εγγράφων.
Σύμφωνα με τον ιδρυτικό του νόμο (Ν.372/1976), ο Ελληνικός Οργανισμός Τυποποίησης είναι ο μοναδικός οργανισμός, σε εθνικό επίπεδο, έγκρισης, έκδοσης και διάθεσης των Ελληνικών Προτύπων. Αντίστοιχοι Οργανισμοί υπάρχουν σε όλα σχεδόν τα κράτη του κόσμου.
Τα πρότυπα και τυποποιητικά έγγραφα του ΕΛΟΤ μπορεί να προέρχονται από την:
• Υιοθέτηση, ως Ελληνικών, ευρωπαϊκών προτύπων, τα οποία εκπονούνται από εκπροσώπους-εμπειρογνώμονες των Εθνικών Οργανισμών Τυποποίησης των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω διαδικασιών που εποπτεύουν οι ευρωπαϊκοί Οργανισμοί Τυποποίησης: η European Committee for Standardization-CEN, η European Committee for Electrotechnical Standardization-CENELEC και το European Telecommunications Standards Institute-ETSI. Σημειώνεται ότι τα ευρωπαϊκά πρότυπα υιοθετούνται καταρχήν στη γλώσσα που παρήχθησαν (Αγγλική, Γαλλική, Γερμανική) και όταν υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι γίνεται ακριβής μετάφραση του περιεχομένου του προτύπου, στην Ελληνική.
• Υιοθέτηση ως έχουν ή με τροποποιήσεις, προτύπων, τα οποία εκπονούνται από τους διεθνείς Οργανισμούς Τυποποίησης: International Organization for Standardization-ISO, International Electrotechnical Commission-IEC, όργανα στα οποία συμμετέχει και ο ΕΛΟΤ.
• Εκπόνηση αμιγώς εθνικών προτύπων και τυποποιητικών εγγράφων για την κάλυψη άμεσων αναγκών της εθνικής μας Οικονομίας και εφόσον δεν υφίστανται αντίστοιχα ευρωπαϊκά ή διεθνή πρότυπα.
Σημειώνεται ότι η εφαρμογή των προτύπων είναι προαιρετική, εκτός εάν νομοθετικές ή κανονιστικές, εθνικές ή ευρωπαϊκές διατάξεις την καθιστούν υποχρεωτική.
Πρόγραμμα Τυποποίησης 2024 (βλ. συνημμένο)
Το πρόγραμμα τυποποίησης αφορά αμιγώς εθνικές τυποποιητικές δραστηριότητες και ειδικότερα:
α) Εκπόνηση εθνικών τυποποιητικών εγγράφων,
β) Αναθεώρηση εθνικών τυποποιητικών εγγράφων,
γ) Εκπόνηση εθνικών προσαρτημάτων (ΝΑ) ευρωπαϊκών τυποποιητικών εγγράφων,
δ) Υιοθέτηση διεθνών τυποποιητικών εγγράφων και
ε) Απόδοση στα ελληνικά ευρωπαϊκών και διεθνών τυποποιητικών εγγράφων.
Οι πληροφορίες για το πρόγραμμα τυποποίησης θα επικαιροποιούνται κάθε δώδεκα (12) μήνες.
