Ημερίδα ΕΛΕΤΟ–EAFT «Οι Εθνικές Γλώσσες και η Ορολογία στην Ανώτατη
Εκπαίδευση, στην Επιστήμη & στην Τεχνολογία»
Αθήνα, 7 Νοεμβρίου 2013
Η Ελληνική Εταιρεία Ορολογίας (ΕΛΕΤΟ) και το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ), σε συνεργασία με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ), το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), το Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΠΑΚ), το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ), το Εθνικό Σύστημα Υποδομών Ποιότητας/Ελληνικό Οργανισμό Τυποποίησης (ΕΣΥΠ/ΕΛΟΤ),το Ινστιτούτο Επεξεργασίας του λόγου (ΙΕΛ/ΕΚ “Αθηνά”) και τον Οργανισμό για τη Διάδοση της Ελληνικής Γλώσσας (ΟΔΕΓ) διοργάνωσαν το 9ο Συνέδριο «Ελληνική Γλώσσα και Ορολογία», που ήταν αφιερωμένο στον μεγάλο ποιητή Κωνσταντίνο Καβάφη.
Το 9ο Συνέδριο άρχισε την Πέμπτη 7 Νοεμβρίου 2013, στις 19.00, με την Εναρκτήρια Συνεδρία, η οποία πραγματοποιήθηκε στη Στοά του Βιβλίου. Εκ μέρους του πρύτανη του ΕΚΠΑ καθηγητή Θ. Πελεγρίνη, η κοσμήτορας Αμαλία Μόζερ με σύντομη ομιλία της καλωσόρισε τους παρισταμένους. Ακολούθησαν σύντομες εισαγωγικές ομιλίες του Προέδρου της Οργανωτικής Επιτροπής Κώστα Βαλεοντή, του Προέδρου της Επιστημονικής Επιτροπής του Συνεδρίου καθηγητή Παναγιώτη Κοντού και του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ορολογίας (EAFT) κ. Jan Hoel. Στη συνέχεια απηύθυναν χαιρετισμούς οι εκπρόσωποι των συνδιοργανωτών και συγκεκριμένα η καθηγήτρια Άννα Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, Α΄ Αντιπόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής και εκπρόσωπος του ΑΠΘ, η καθηγήτρια Μαριλένα Καρυολαίμου ως εκπρόσωπος του ΠΚ και αναπληρώτρια της Β΄ Αντιπροέδρου της Επιστημονικής Επιτροπής καθηγήτριας Μαριάννας Κατσογιάννου, ο Πρόεδρος του ΤΕΕ κ. Χρήστος Σπίρτζης, ο Γιάννης Σαριδάκης ως εκπρόσωπος του Διευθύνοντος Συμβούλου του ΕΣΥΠ/ΕΛΟΤ κ. Άγγελου Τόλκα και ο Πρόεδρος του ΟΔΕΓ κ. Κωνσταντίνος Καρκανιάς.
Μετά την επίσημη κήρυξη της έναρξης των εργασιών του Συνεδρίου από τον πρόεδρο της Επιστημονικής Επιτροπής καθηγητή Παναγιώτη Κοντό, εκφωνήθηκε η πανηγυρική ομιλία από την κα. Μάρθα Βασιλειάδη, λέκτορα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και είχε θέμα «Μισό-, εν μέρει-, σαν: η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές της σχάσης στη ποίηση του Καβάφη».
Οι κυρίως εργασίες του 9ου Συνεδρίου διεξήχθησαν στο Ίδρυμα Ευγενίδου (Συγγρού 387). Άρχισαν στις 8.00 της Παρασκευής 8-11-13 (Προσέλευση των συνέδρων) και διήρκεσαν ως τις 19.30 του Σαββάτου 9-11-13 (Λήξη του Συνεδρίου). Παρουσιάστηκαν 34 ανακοινώσεις εγκεκριμένες από την Επιστημονική Επιτροπή, καθώς και ομιλία της προσκεκλημένης ομιλήτριας καθηγήτριας γλωσσολόγου του ΠΑΚ Μαριλένας Καρυολαίμου με θέμα: «Διγλωσσία» ή η περιπλάνηση ενός όρου στο πεδίο της κοινωνιογλωσσολογίας.
Οι εργασίες του Συνεδρίου κατανεμήθηκαν στις παρακάτω θεματικές ενότητες: Γλωσσολογικές–Οντολογικές αρχές της Ορολογίας, Διδακτική και Ορολογία, Ορολογία συγκεκριμένων θεματικών πεδίων – Λεξικογραφικές και ορογραφικές μελέτες, Ορολογικοί πόροι – Νέες τεχνολογίες και Ορολογία, Τυποποίηση Ορολογίας, Ορολογία και Μετάφραση. Οι συμμετέχοντες στο Συνέδριο, τόσο στις ανακοινώσεις όσο και στις συζητήσεις που ακολουθούσαν, εξέφραζαν την επιθυμία και την ανάγκη συνεργασίας ώστε να υπάρχει ενημέρωση και υποστήριξη δράσεων σχετικών με το αντικείμενο του Συνεδρίου. Αξίζει επίσης να επισημανθεί η σε σημαντικό ποσοστό συμμετοχή νέων επιστημόνων στις εργασίες του Συνεδρίου (αποφοίτων γλωσσολογίας, μετάφρασης και άλλων συναφών κλάδων αλλά και πληροφορικής, οικονομικών και κοινωνικών επιστημών κ.ά.)
Στο τελευταίο δίωρο του Συνεδρίου πραγματοποιήθηκε Ανοικτή Συζήτηση (ελεύθερη για το κοινό) με θέμα «Η ελληνική γλώσσα στην ανώτατη εκπαίδευση, στην επιστήμη και στην τεχνολογία – Εθνική και διεθνής διάσταση», στην οποία συμμετείχαν οι εισηγητές-συνομιλητές: Jan Roukens (EAFT), Άννα Αναστασιάδη-Συμεωνίδη (ΑΠΘ), Αμαλία Μόζερ (ΕΚΠΑ), Ιωάννα Κονδύλη (ΕΚΠΑ), Γεώργιος Βλάχος (ΕΜΠ), Μαριλένα Καρυολαίμου (ΠΑΚ) και την οποία συντόνισε ο ομότιμος καθηγητής ΕΜΠ Θεοδόσης Τάσιος.
Εξάλλου, σε σύνδεση με το 9ο Συνέδριο, το πρωί της Πέμπτης 8 Νοεμβρίου 2013, στο κτήριο Κωστής Παλαμάς του Πανεπιστημίου Αθηνών, είχε προηγηθεί του Συνεδρίου μια Ημερίδα με το ίδιο θέμα σε ευρωπαϊκό επίπεδο (Οι εθνικές γλώσσες και η ορολογία στην ανώτατη εκπαίδευση, στην επιστήμη και στην τεχνολογία) με κύριους διοργανωτές την ΕΛΕΤΟ και την EAFT και συνδιοργανωτές το ΕΚΠΑ και το ΠΑΚ. Ομιλητές στην Ημερίδα ήταν εκπρόσωποι φορέων από ευρωπαϊκές χώρες και συγκεκριμένα, πέραν της Ελλάδας από την Κύπρο, την Ολλανδία, την Ισπανία (Καταλονία), τη Σουηδία, τη Νορβηγία, τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο (Ουαλία), την Εσθονία και τη Σλοβενία. Στόχος της Ημερίδας ήταν η εξερεύνηση της κατάστασης, η αύξηση της ευαισθητοποίησης και η κινητοποίηση της κοινωνίας των πολιτών, και εξαγωγή συμπερασμάτων για την Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη. Τόσο στην Ημερίδα όσο και στην ανοιχτή συζήτηση στο τέλος του Συνεδρίου, παρουσιάστηκε η υφιστάμενη κατάσταση και αναπτύχθηκε προβληματισμός γύρω από τα οφέλη αλλά και τους κινδύνους από την χρήση της αγγλικής γλώσσας στην εκπαιδευτική διαδικασία των ΑΕΙ, ενώ διατυπώθηκαν προτάσεις για την ανάγκη επεξεργασίας και εφαρμογής γλωσσικής πολιτικής στα εκπαιδευτικά ιδρύματα, ώστε να υποστηρίζεται η ενεργός διγλωσσία αντί της αποκλειστικής χρήσης μίας γλώσσας, να διασφαλίζεται η ποιότητα στη μεταφορά γνώσης και να προστατεύεται η πολιτισμική και γλωσσική διαφορετικότητα των λαών και των χωρών που συνθέτουν την Ευρώπη που καθορίζουν και την ταυτότητά τους. Εκτός από την ΕΛΕΤΟ, την EAFT και τους συνδιοργανωτές, υποστηρικτής της Ημερίδας ήταν και η Γενική Αντιπροσωπεία για τη Γαλλική Γλώσσα και τις Γλωσσες της Γαλλίας (DGLFLF). Όλες οι ομιλίες της Ημερίδας θα δημοσιευτούν ηλεκτρονικά στην ιστοσελίδα της (http://www.eleto.gr/gr/ELETO-EAFT_Conference_2013-11-07.html).
Όλες οι ανακοινώσεις του 9ου Συνεδρίου περιλαμβάνονται στον τόμο των 448 σελίδων ο οποίος έχει ήδη εκτυπωθεί και δοθεί στους συνέδρους μαζί με το λοιπό συνεδριακό υλικό. Τα κείμενα των ανακοινώσεων που έγιναν στο 9ο Συνέδριο και στην Ανοιχτή Συζήτηση θα δημοσιευτούν ηλεκτρονικά στην ιστοσελίδα του Συνεδρίου (http://www.eleto.gr/gr/Conference09.html).
Η παράδοση των Συνεδρίων «Ελληνική Γλώσσα και Ορολογία» συνεχίστηκε. Στα συνέδρια αυτά, κάθε δύο χρόνια, εξετάζονται ορολογικά θέματα, είτε της ίδιας της ελληνικής γλώσσας είτε της ελληνικής γλώσσας σε σχέση με άλλες γλώσσες, τα οποία συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον Ελλήνων και ξένων επιστημόνων. Τα συμπεράσματα που προκύπτουν συντελούν στην περαιτέρω ανάπτυξη και εμπλουτισμό του «οριζόντιου» τομέα Ορολογία, σε αρχές, μεθόδους και πρακτικές που εξυπηρετούν, στη συνέχεια, όλους τους τομείς της γνώσης, δεδομένου ότι «δεν υπάρχει γνώση χωρίς ορολογία».
Στην επιτυχία του 9ου Συνεδρίου «Ελληνική Γλώσσα και Ορολογία» – που βαθμολογήθηκε με άριστα από τους ίδιους τους συνέδρους – συνέβαλαν: τα ιδρύματα που διέθεσαν τους χώρους και τις συνεδριακές εγκαταστάσεις, οι ομιλητές/συγγραφείς των ανακοινώσεων, οι προσκεκλημένοι ομιλητές, τα προεδρεία και τα μέλη των δύο Επιτροπών (Οργανωτικής και Επιστημονικής) και της Γραμματείας, τα προεδρεία των Συνεδριών, ο συντονιστής και οι συνομιλητές της Ανοικτής Συζήτησης και όλοι οι σύνεδροι με το ενδιαφέρον και την συμμετοχή τους, συμπεριλαμβανομένων και των λίγων ξένων – μελών της EAFT – που τίμησαν με την παρουσία τους το Συνέδριο, αλλά και οι διερμηνείς και οι τεχνικοί για την εξαιρετική υποστήριξή τους. Τέλος, η διοργάνωση του Συνεδρίου θα ήταν αδύνατη χωρίς την κάλυψη του μεγαλύτερου μέρους των δαπανών του με την ευγενική προσφορά εκ μέρους των «αφοσιωμένων» χορηγών του Συνεδρίου, οι οποίοι διακρίνονται για την ευαισθησία τους σε ό,τι αφορά την ελληνική γλώσσα και ορολογία.
Η Οργανωτική Επιτροπή
